يكي از مسائلي كه زنان باردار با آن مواجه مي‌باشند، بيماري‌هاي لثه و دندان و محدوديت انجام اعمال دندانپزشكي است.
بعضي از متخصصان زنان، محدوديتي براي درمان دندانپزشكي بيماران باردار قائل نيستند. عده‌اي ديگر محدوديت قابل ملاحظه‌اي براي اين درمان‌‌ها در نظر مي‌گيرند. از آنجا كه طول دوره بارداري مشخص است، درمان‌هاي غيرضروري و وسيع بايد تا پس از زايمان به تاخير انداخته شود.
پيامدهاي درمان دندانپزشكي هميشه قابل پيش‌بيني نيست و اين عواقب ممكن است بسيار جدي باشد. خطرات راديوگرافي خصوصا در 3 ماهه اول قابل ملاحظه است؛ اما در صورت نياز به انجام راديوگرافي، استفاده از روپوش سربي الزامي است. ايمن‌ترين زمان جهت اعمال دندانپزشكي 3 ماهه دوم يعني از 4 تا 6 ماهگي است.
حياتي‌ترين مراحل تشكيل و تكامل ارگان‌هاي جنين در 3 ماهه اول رخ مي‌دهد. شيوع سقط‌هاي خود‌به‌خودي پس از 3 ماهه اول كاهش مييابد. در اواخر دوره بارداري هم زماني كه بيمار روي صندلي دندانپزشكي در وضعيت نيمه‌خوابيده قرار مي‌گيرد، جنين ممكن است روي وريد اجوف تحتاني فشار وارد آورد. اين وضعيت ممكن است منجر به اختلال در بازگشت خون وريدي و كاهش فشار خون و مشكلات عديده بعدي شود.
بارداري به‌تنهايي احتمال بروز بيماري لثه را زياد نمي‌كند، با اين وجود تحت تاثير تغييرات هورموني در اين دوران ميزان عروق خوني لثه افزايش و مقاومت ديواره عروق خوني كاهش مييابد. اين مساله باعث مي‌شود بافت‌هاي نرم لثه به محرك‌هاي موضعي حساس شوند.
اگر فرد قبل از بارداري بهداشت ضعيف و مشكل التهاب لثه داشته باشد، در دوران بارداري اين مساله به علت تغييرات هورموني بدن وخيم‌تر خواهد شد و بيماري لثه و بافت‌هاي نگهدارنده دندان ايجاد خواهد شد.
بيماري‌هاي شديد لثه، ريسك زايمان زودرس را تا 7 برابر افزايش مي‌دهد و در عين حال مي‌تواند باعث تولد نوزادان كم‌وزن شود. پيشگيري مهم‌ترين جنبه درماني لثه و بافت‌هاي نگهدارنده دندان در دوره بارداري است.
درمان زنان بارداري كه بيماري شديد لثه دارند، شامل: رعايت جدي بهداشت دهان و دندان، جرم‌گيري و كورتاژ بسته (بدون جراحي) لثه مي‌باشد. درمان‌هاي پراسترس مانند جراحي لثه مي‌بايست تا پس از زايمان به تاخير انداخته شود. وجود يك آبسه حاد ممكن است درمان جراحي را، حتي در دوره بارداري الزامي كند.
در مواردي كه بهداشت ضعيف مي‌باشد، تودهاي از سلول‌هاي التهابي روي لثه مابين دندان‌ها ممكن است ايجاد گردد كه نماي نازيبايي دارد و بشدت پرخون است و هنگام خوردن غذا و صحبت كردن و مسواك زدن ايجاد مزاحمت مي‌كند كه به تشخيص دندانپزشك برداشته مي‌شود.
در صورت نياز به استفاده از دارو جهت كنترل عفونت به تشخيص دندانپزشك مي‌توان از آنتي‌بيوتيك‌هاي گروه پني‌سيلين استفاده كرد كه كم‌ضرر نيز مي‌باشد. معمولا آموكسي سيلين داروي انتخابي جهت عفونت‌هاي محدود مي‌باشد. اگر بيمار به پني‌سيلين حساسيت داشت، مي‌توان از اريترومايسين استفاده كرد.
در صورت نياز به مسكن از استامينوفن ساده در تمام دوران بارداري مي‌توان استفاده كرد، اما از داروهاي غيراستروئيد ضدالتهاب (مانند ايبوپروفن) فقط در 3 ماهه اول و دوم مي‌توان استفاده كرد و در 3 ماهه سوم مضر است. اعمال غيراورژانس دندانپزشكي بهتر است در 3 ماهه دوم صورت گيرد. در مورد اعمال اورژانس سن حاملگي مهم نيست.
در مورد دندان‌هاي جنين بايد گفت كه بين ماه سوم تا ششم حاملگي شروع به رشد مي‌كند و در اين زمان بايد مقادير كافي مواد مغذي مانند كلسيم، فسفر، پروتئين و ويتامين‌هاي12B ،A ،D وC را دريافت كنند. پس مصرف لبنيات كافي توصيه مي‌شود. در زناني كه در طول دوران بارداري دچار تهوع و استفراغ مي‌شوند به علت اسيدي‌بودن محتويات معده كه به دندان‌ها آسيب مي‌رسانند، بهتر است دهان با آب شسته شود و از مسواك زدن در همان زمان پرهيز كرد.
بعضي از متخصصان زنان، محدوديتي براي درمان دندانپزشكي بيماران باردار قائل نيستند. عده‌اي ديگر محدوديت قابل ملاحظه‌اي براي اين درمان‌‌ها در نظر مي‌گيرند. از آنجا كه طول دوره بارداري مشخص است، درمان‌هاي غيرضروري و وسيع بايد تا پس از زايمان به تاخير انداخته شود.
پيامدهاي درمان دندانپزشكي هميشه قابل پيش‌بيني نيست و اين عواقب ممكن است بسيار جدي باشد. خطرات راديوگرافي خصوصا در 3 ماهه اول قابل ملاحظه است؛ اما در صورت نياز به انجام راديوگرافي، استفاده از روپوش سربي الزامي است. ايمن‌ترين زمان جهت اعمال دندانپزشكي 3 ماهه دوم يعني از 4 تا 6 ماهگي است.
حياتي‌ترين مراحل تشكيل و تكامل ارگان‌هاي جنين در 3 ماهه اول رخ مي‌دهد. شيوع سقط‌هاي خود‌به‌خودي پس از 3 ماهه اول كاهش مييابد. در اواخر دوره بارداري هم زماني كه بيمار روي صندلي دندانپزشكي در وضعيت نيمه‌خوابيده قرار مي‌گيرد، جنين ممكن است روي وريد اجوف تحتاني فشار وارد آورد. اين وضعيت ممكن است منجر به اختلال در بازگشت خون وريدي و كاهش فشار خون و مشكلات عديده بعدي شود.
بارداري به‌تنهايي احتمال بروز بيماري لثه را زياد نمي‌كند، با اين وجود تحت تاثير تغييرات هورموني در اين دوران ميزان عروق خوني لثه افزايش و مقاومت ديواره عروق خوني كاهش مييابد. اين مساله باعث مي‌شود بافت‌هاي نرم لثه به محرك‌هاي موضعي حساس شوند.
اگر فرد قبل از بارداري بهداشت ضعيف و مشكل التهاب لثه داشته باشد، در دوران بارداري اين مساله به علت تغييرات هورموني بدن وخيم‌تر خواهد شد و بيماري لثه و بافت‌هاي نگهدارنده دندان ايجاد خواهد شد.
بيماري‌هاي شديد لثه، ريسك زايمان زودرس را تا 7 برابر افزايش مي‌دهد و در عين حال مي‌تواند باعث تولد نوزادان كم‌وزن شود. پيشگيري مهم‌ترين جنبه درماني لثه و بافت‌هاي نگهدارنده دندان در دوره بارداري است.
درمان زنان بارداري كه بيماري شديد لثه دارند، شامل: رعايت جدي بهداشت دهان و دندان، جرم‌گيري و كورتاژ بسته (بدون جراحي) لثه مي‌باشد. درمان‌هاي پراسترس مانند جراحي لثه مي‌بايست تا پس از زايمان به تاخير انداخته شود. وجود يك آبسه حاد ممكن است درمان جراحي را، حتي در دوره بارداري الزامي كند.
در مواردي كه بهداشت ضعيف مي‌باشد، تودهاي از سلول‌هاي التهابي روي لثه مابين دندان‌ها ممكن است ايجاد گردد كه نماي نازيبايي دارد و بشدت پرخون است و هنگام خوردن غذا و صحبت كردن و مسواك زدن ايجاد مزاحمت مي‌كند كه به تشخيص دندانپزشك برداشته مي‌شود.
در صورت نياز به استفاده از دارو جهت كنترل عفونت به تشخيص دندانپزشك مي‌توان از آنتي‌بيوتيك‌هاي گروه پني‌سيلين استفاده كرد كه كم‌ضرر نيز مي‌باشد. معمولا آموكسي سيلين داروي انتخابي جهت عفونت‌هاي محدود مي‌باشد. اگر بيمار به پني‌سيلين حساسيت داشت، مي‌توان از اريترومايسين استفاده كرد.
در صورت نياز به مسكن از استامينوفن ساده در تمام دوران بارداري مي‌توان استفاده كرد، اما از داروهاي غيراستروئيد ضدالتهاب (مانند ايبوپروفن) فقط در 3 ماهه اول و دوم مي‌توان استفاده كرد و در 3 ماهه سوم مضر است. اعمال غيراورژانس دندانپزشكي بهتر است در 3 ماهه دوم صورت گيرد. در مورد اعمال اورژانس سن حاملگي مهم نيست.
در مورد دندان‌هاي جنين بايد گفت كه بين ماه سوم تا ششم حاملگي شروع به رشد مي‌كند و در اين زمان بايد مقادير كافي مواد مغذي مانند كلسيم، فسفر، پروتئين و ويتامين‌هاي12B ،A ،D وC را دريافت كنند. پس مصرف لبنيات كافي توصيه مي‌شود. در زناني كه در طول دوران بارداري دچار تهوع و استفراغ مي‌شوند به علت اسيدي‌بودن محتويات معده كه به دندان‌ها آسيب مي‌رسانند، بهتر است دهان با آب شسته شود و از مسواك زدن در همان زمان پرهيز كرد.
دكتر سعيد معيني ، دندانپزشك
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر